ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΠΑΚΑΛΙΑΡΟ
Στην αρχαία Ελλάδα ο μπακαλιάρος ήταν τόσο δημοφιλές ψάρι και όλοι το γνώριζαν με την ονομασία του όνος και ονίσκος, που σημαίνει γάιδαρος και γαϊδουράκι. Κι αυτό εξαιτίας του γκρίζου χρώματός του.
•γαλλικά: morue / cabillaud – αγγλικά: cod / haddock•
Ο μπακαλιάρος είναι σχετικά μεγάλο ψάρι, που αφθονεί στις βόρειες θάλασσες- από τη Νορβηγία έως την Ισλανδία- καθώς και μέχρι την Μαυριτανία. Βέβαια, τον συναντάμε και στη Μεσόγειο αλλά και στη Μαύρη Θάλασσα, κυρίως στις Νότιες ακτές. Το επιστημονικό του όνομα είναι Merluccius merluccius και ανήκει στην οικογένεια των Μερλουκιδών (Merlucciidae).
Εχει γκρίζο χρώμα και το μήκος φτάνει από 40 μέχρι τα 80 εκατοστά. Είναι γνωστό πως από τα αυγά του βγαίνει ο ταραμάς και από το συκώτι παρέχεται το μουρουνέλαιο, το έλαιο του βακαλάου, που αποτελεί σημαντική πηγή για τις βιταμίνες A, D, K και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (EPA and DHA).
Ζει στο βυθό κατά τη διάρκεια της ημέρας και τη νύχτα ανεβαίνει σε επιφανειακά θαλάσσια ρεύματα. Τρέφεται με καλαμάρια, αντζούγιες, σαρδέλες, ρέγγες, γαρίδες και άλλα μικρά ψάρια. Αναπαράγεται όλο το χρόνο, αλλά πιο έντονα τους χειμερινούς και ανοιξιάτικους μήνες. Η νομοθεσία ορίζει σαν το ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος αλίευσης του είδους τα 20 εκατοστά.
H ονομασία προέρχεται από το πορτογαλικό bacalhau, μιας και οι πρώτοι που το παρατήρησαν ήταν οι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι του 16ου αιώνα.
Το κρέας του είναι νοστιμότατο, άσπρο και μαλακό και αποτελεί την τέλεια λύση για ένα οικονομικό πιάτο. Μαγειρεμένος θεωρείται εκλεκτό φαγητό, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία είναι το πιο συνηθισμένο ψάρι στο δημοφιλές έδεσμα “fish and chips”. Έχει ευχάριστο άρωμα, χαμηλά λιπαρά, πολλές πρωτεΐνες και πυκνή λευκή σάρκα, που απολεπίζεται εύκολα.
Ανάλογα με το μέγεθός του, μπορεί να μαγειρευτεί με σάλτσα ή να τηγανιστεί. Να σημειώσουμε πως ο μπακαλιάρος που φτάνει στις ελληνικές αγορές είναι από τις βόρειες θάλασσες και συνήθως φτάνει κατεψυγμένος ή παστός. Αν είναι από τη Μεσόγειο, μπορούμε να τον βρούμε φρέσκο.
Στις ψαραγορές μας μπορούμε να αγοράσουμε φρέσκα τα πιο μικρά μπακαλιαράκια που γίνονται εξαιρετικά βραστά σε σούπα ή τηγανητά. Ο παστός μπακαλιάρος ως γνωστόν γίνεται ωραιότατες κροκέτες και αν είναι σε μεγάλες φέτες, μπορεί μαγειρευτεί με σάλτσα στην κατσαρόλα ή στον φούρνο. Προσοχή: πρέπει να ξαρμυριστεί σωστά Αυτό θα συμβεί αν αλλάζουμε συχνά το νερό του.